پناهندگی در ایتالیا: خطرات پناهندگی در ایتالیا [2025]

پناهندگی در ایتالیا یکی از راه های غیرقانونی و پر خطر برای متقاضیانی است که خواستار مهاجرت به این کشور تاریخی و مدرن هستند. مهاجرت بر پایه پناهندگی، یکی از راه های ترک وطن و رسیدن به کشور مقصود برای زندگی دیگر است. هر کشور قوانین به خصوصی را برای پناهندگان وضع نموده است. در این مقاله با وضعیت پناهنده در کشور ایتالیا و نحوه برخورد دولت این کشور با افراد پناهجو آشنا می شویم.

• آیا ایتالیا پناهجو می پذیرد؟
• شرایط پناهندگی در کشور ایتالیا چیست؟
• وضعیت پناهندگان در ایتالیا چگونه است؟
• مراحل پناهندگی در این کشور چیست؟
• پناهندگان در ایتالیا از چه حقوقی برخوردارند؟
• انواع روش های قانونی برای مهاجرت به ایتالیا چیست؟

گرچه پناهندگی در ظاهر روشی کم خرج است اما واقعیت آن است که هزینه، اعم از هزینه های مالی است و این مسئله ای است که عمدتا لحاظ نمی شود. بزرگ ترین هزینه ای که ممکن است فرد در این روش بپردازد، زندگی و جان خویش است یعنی همان چیزی که اصلا برای تامین آن دست به چنین کاری زده است. این مقاله توسط تیم ترجمه موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت نگارش شده است. متاسفانه همواره شاهد اخباری هستیم که تعدادی از مهاجران غیرقانونی در مسیرهای مختلف زمینی و دریایی برای رسیدن به کشور مورد نظرشان طی سوانح طبیعی مانند طوفان در دریا یا حوادث عمدی مانند معدوم کردن آن ها توسط سوداگران و قاچاقچیان انسان، جانشان را از دست می دهند.

شرایط پناهندگی در ایتالیا

مبتنی بر کنوانسیون بین المللی ژنو که پر اهمیت ترین ماده حقوق بین الملل بشر دوستانه بشمار می رود، اگر شهروند کشوری به جهت مسائل شخصی، باورهای دینی، گرایشات سیاسی، جنگ و ناامنی، در معرض خطر جدی قرار بگیرد به گونه ای که خوف شدید مبنی بر شکنجه شدن یا حتی به قتل رسیدن او وجود داشته باشد و بدین سبب به یکی از کشورهای عضو کنوانسیون پناهنده شود، آن کشور مقصد موظف است پذیرای وی باشد و شرایطی را فراهم نماید که وی بتواند با برخورداری از حقوق اولیه خویش به زندگی در آن کشور ادامه دهد.

البته تعهد فوق، موارد استثنایی هم دارد مانند: محکومین جنایت بر اساس قوانین کیفری، افراد پر مخاطره برای امنیت کشور، افراد با سابقه عضویت در باندهای تروریستی و تبهکاری، افراد متهم به مخالفت و مقابله با مقاصد و اهداف سازمان های بین المللی و بشر دوستانه و غیره. کشور ایتالیا با پیوستن به این کنوانسیون و عضویت در آن، درخواست پناهجویان را طبق قانون مربوطه بررسی نموده و واجدین شرایط را می پذیرد. این کار بر عهده وزارت کشور ایتالیا است. در باب مهاجرت به ایتالیا لینک فوق را بخوانید.

آیا ایتالیا پناهنده می پذیرد؟

به گزارش italy.refugee.info کلا کشورها در پذیرش پناهنده صاحب اختیار بوده و هیچ الزامی ندارند. این درباره کشور ایتالیا Italy نیز صدق می کند. منتها قانون ایتالیا تصریح می کند که شما به هنگام ورود به ایتالیا می توانید با مراجعه به پلیس مرزی یا در اداره مهاجرت پلیس (به زبان ایتالیایی Questura) درخواست پناهندگی دهید. پس شما می توانید به صورت کتبی یا شفاهی و به زبان خودتان یا به زبان ایتالیایی (با کمک یک مترجم) برای دریافت حفاظت بین المللی درخواست دهید.

وضعیت پناهندگی در ایتالیا

زمانی که فرد پس از پشت سر گذاشتن تمام موانع و خطرات سفر بتواند خود را به خاک ایتالیا برساند، تازه پروسه دیگری تحت عنوان درخواست پناهندگی از ایتالیا و بررسی آن از طرف دولت را در پیش رو خواهد داشت. از آن جا که ایتالیا موقعیت جغرافیایی خاصی در قاره اروپا و در نسبت با خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) دارد، یکی از قطب های اصلی ورود پناهندگان به شمار می رود.

وضعیت پناهندگی در ایتالیا 2025

برخی از این پناهندگان به ایتالیا به عنوان مقصد و برخی دیگر به عنوان دروازه ورود به اروپا می نگرند و در هر 2 حالت، این مسئله فشار اقتصادی و اجتماعی زیادی را بر جامعه ایتالیا وارد می کند. بروز چنین پدیده ای باعث می گردد که ایتالیا به رغم عضویت در کنوانسیون ژنو در حمایت از پناهجویان و نیز پیروی کلی از قوانین بشر دوستانه اتحادیه اروپا (EU)، سیاست های سخت گیرانه ای را در مواجه با این مهاجران غیرقانونی اتخاذ نماید. نتیجه این سیاست های سخت گیرانه، فشار روحی و روانی شدید به آنان و حتی در موارد زیادی، رد درخواست پناهندگی آنان از سوی دولت است که اساسا این سفر پرمخاطره آن ها را بی نتیجه گذاشته و رویاهای آنان را نقش بر آب می کند. در حال حاضر در سال 2025 دولت ایتالیا در پذیرش پناهندگان سختگیری های خیلی زیادی را اعمال می نماید.

شرایط ریجکتی در فرآیند پناهندگی در ایتالیا

روش های مختلف پناهندگی در این کشور نیز همانند فرآیند مهاجرت به ایتالیا با رد درخواست متقاضیان به دلایل گوناگون همراه است. به عبارت دیگر، قانون ریجکتی ورود اتباع خارجی که تلاش می کنند برای به رسمیت شناختن وضعیت پناهندگی درخواست دهند را متوقف می کند. برخی از این محرومیت ها به شرح زیر می باشند:

• افرادی که قبلا به عنوان پناهنده در کشور دیگری شناخته شده اند.
• پناهندگانی که مضنون به ارتکاب جنایت علیه صلح، جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت طبق اسناد بین المللی هستند.
• قبل از پذیرش در ایتالیا به عنوان پناهنده، در خارج از این کشور مرتکب جرم غیر سیاسی جدی شده اند.
• افرادی که متعلق به سازمان مافیایی، یک سازمان اختصاص یافته به قاچاق مواد مخدر یا به یک سازمان تروریستی است.
• پناهندگانی که برای امنیت کشور خطرناک تلقی می شوند.
• افرادی که از کشوری غیر از کشور محل اقامت خود می آیند که به کنوانسیون پناهندگان پایبند بوده و مدتی در آن اقامت داشته اند.

مراجع ذیصلاح برای رسیدگی به وضعیت پناهندگی در ایتالیا

آشنایی با مرجع صالحی که درخواست متقاضیان را برای پناهندگی در این کشور بررسی می کند، کمک های بسزایی را به متقاضیان ارائه خواهد کرد. بنابراین توصیه می شود که قبل از شروع فرآیند درخواست خود، به خوبی با مراجع ذیصلاح در این حوزه آشنا شوید. در ایتالیا، مرجعی که درخواست های پناهندگی را بررسی می کند، کمیسیون سرزمینی برای به رسمیت شناختن حمایت بین المللی است. همچنین شایان ذکر است که، تنها کشور اروپایی صلاحیتدار برای بررسی درخواست پناهندگی متقاضاین اولین کشور ورود به اتحادیه اروپا است. به طور مثال، اگر ایتالیا اولین کشور ورود شما به اتحادیه اروپا باشد، ایتالیا اولین کشور صالح برای بررسی درخواست شما در قاره اروپا است. در نهایت اینکه، اگر برای حمایت داخلی در یک کشور اروپایی دیگر درخواست دهید و مقامات آن کشور از اولین ورود شما مطلع شوند، درخواست شما به احتمال زیاد ریجکت خواهد شد.

در نمودار زیر می توانید با بیشترین آمار حضور پناهندگان در ایتالیا از کشورهای مختلف جهان آشنا شوید:

حقوق پناهجویان و پناهندگان در ایتالیا

شما به عنوان یک پناهجو در کشور ایتالیا یکسری حقوق و وظایفی دارید. شما حق دارید تا اطلاعاتی درباره درخواست پناهندگی، حقوق و تعهدات به زبانی که می فهمید را دریافت کنید. همچنین شما در ایتالیا حق دریافت کمک های اساسی مثل اسکان، غذا، خدمات حقوقی، خدمات درمانی و مشاوره روانشناسی اجتماعی را دارید. همچنین شما حق این را دارید تا به طور مجانی در یک مرکز پذیرش ساکن شوید. همچنین حق کار 60 روزه و اقامت قانونی در ایتالیا تا زمان تعیین وضعیت از دیگر حقوق پناهجویان است.

اما اگر به شما در ایتالیا وضعیت پناهندگی یا وضعیت حفاظت ثانوی اعطاء شود، در آنصورت حقوق شما شامل:

• اخذ مجوز اقامتی با اعتبار 5 ساله
• دسترسی به کار، تحصیل و رفاه اجتماعی و نیز مراقبت های درمانی
• درخواست مدرک مسافرتی برای سفر به کشورهای اروپایی
• اخذ مجوز اقامت بلند مدت ایتالیا پس از 5 سال اقامت و زندگی در ایتالیا
• دسترسی به مزایای رفاه (مثل حقوق پایه) همانند یک شهروند ایتالیایی
• حق الحاق اعضای خانواده در ایتالیا
• اخذ تابعیت ایتالیایی پس از 5 سال برای دارندگان وضعیت پناهندگی و پس از 10 سال برای دارندگان وضعیت حفاظت ثانوی

مراحل پناهندگی در ایتالیا

پناهندگان ممکن است از طریق غیرقانونی و یا حتی از طریق قانونی وارد خاک ایتالیا شده باشند، مانند فردی که ویزای توریستی یا اقامت از طریق تمکن مالی گرفته و طی آن وارد این کشور شده و اکنون متقاضی پناهندگی در ایتالیا گشته است. فرد متقاضی باید به یکی از ادارات دولتی پلیس مراجعه کرده و طی ثبت نام و پر کردن فرم های مربوطه، درخواست پناهندگی خود را رسما به دولت اعلام کند و منتظر بررسی و پاسخ آن بماند.

نتایج مختلف برای درخواست پناهندگی در ایتالیا

تمامی علاقه مندانی که به دنبال اخذ پناهندگی برای ورود به ایتالیا هستند، باید با نتایج احتمالی در این حوزه به خوبی آشنا شوند. تا از این طریق از بروز مشکلات اساسی در طول فرآیند درخواست پناهندگی در این کشور جلوگیری کنند، این نتایج به شرح زیر می باشند:

در نموداری که در این قسمت از مقاله برای شما عزیزان تهیه و ارائه کرده ایم، می توانید با تعداد درخواست های سالانه پناهندگی در ایتالیا آشنا شوید:

حقوق پناهندگان در ایتالیا

پناهجویان تا زمان اعلام نتیجه درخواست خود توسط دولت، از حقوق و مزایایی بهره مند خواهند شد که در این بخش از مقاله به این حقوق اشاره می شود.

• برخورداری از سرپناه مناسب که معمولا به صورت کمپ هایی برای اسکان آن ها از سوی دولت اختصاص یافته است.
• حق برخورداری از غذای مناسب
• حق برخورداری از خدمات بهداشتی و درمانی مناسب
• برخورداری از مقرری و کمک هزینه
• حق داشتن اوراق هویتی موقت و جواز تردد و غیره

همچنین باید مورد توجه داشت که طی قانون دیگری موسوم به قانون دوبلین، اولین کشوری که پناهجو در آن شناسایی و اطلاعات وی در آن کشور ثبت گردد، مسئول نهایی رسیدگی به وضعیت پناهجو می باشد. مثلا اگر فردی به قصد پناهندگی عازم ایتالیا گشته و در میان راه در یکی از کشورهای مسیر مانند یونان توسط پلیس شناسایی شده و وضعیت او ثبت گردیده، حتی اگر نهایتا به ایتالیا هم برسد، باز وضعیت او در یونان بررسی و تعیین تکلیف خواهد شد.

یعنی گرچه آن فرد به موجب قوانین بین الملل بشر دوستانه به کشور مبدا اصلی بازگردانده نمی شود ولی امکان پناهندگی در ایتالیا را نیز دیگر نخواهد داشت و به یونان بازگردانده شده و نهایتا می تواند روی پناهندگی در یونان حساب باز کند. البته معمولا کشورهایی مانند یونان و حتی خود ایتالیا که بیشتر به مثابه دروازه ورود به اروپا هستند و نه مقصد نهایی پناهجویان، به جهت تبعات اقتصادی و اجتماعی که بر آن ها تحمیل خواهد شد، ابتدائا سخت گیری در این امر ندارند مگر با فشار سایر کشورهای اروپایی که مقصد نهایی پناهجویان هستند.

قانون مهاجرت از طریق پناهندگی در ایتالیا

طبق صحبت های وزیر امور خارجه ایتالیا، این کشور مصمم است که میزان مهاجرین را در این کشور کاهش دهد و طبق گفته های او، ایتالیا دیگر اردوگاه پناهندگان اروپا نخواهد بود و قول داده است که اقدام جدی برای کاهش واردات مهاجران و بازگرداندن کسانی که قبلا به آنجا آمده اند، نماید. با این وضعیت به نظر می رسد که مهاجرت از طریق پناهندگی در کشور ایتالیا به نسبت دیگر کشورهای اروپایی مشکل تر و دست نیافتنی تر باشد. ضمن اینکه مهاجرین فعلی با مشکلات زیادی مواجه شده است.

در حال حاضر بیش از 10000 نفر از پناهجویان آسیب پذیر حق دسترسی به اقامت دائم 2 ساله و خدمات ایتالیا را پس از قانون جدیدی که توسط دولت ماتئو سالوینی به امضا رسید را از دست دادند. اما در 2 سال اخیر هزاران نفر آماده بودند که خدمات دولت را دریافت نمایند. بر طبق مصاحبه ای که با پناهجویان صورت گرفته است دولت به اکثردرخواست ها پاسخ منفی داده است. تقاضای پناهندگی در ایتالیا از 3 نوع می باشد که عبارتست از:

• پناهندگی مذهبی
• پناهندگی اجتماعی
•  پناهندگی سیاسی

گروه های کمک کننده هشدار می دهند که قانون جدید بحران موجود در ایتالیا را متوقف می کند و در حال تلاش برای مقابله با ارائه خدمات اساسی به حدود 180000 پناهنده و پناهجوی در انتظار تصویب هستند و تقریبا بسیاری از آن 500000 مهاجر بدون ثبت نام نیز قبلا از سیستم پذیرش خارج شده اند.

انواع حفاظت بین المللی برای پناهندگان در ایتالیا

به گزارش asylumineurope با اینکه پروسه پناهندگی در ایتالیا یک پروسه طولانی و سختی است ولی دولت ایتالیا به افراد صلاحیتدار دو نوع مجوز حفاظت بین المللی اعطاء می کند که معمولا برای یک دوره 5 ساله نیز صادر می شوند. این مجوزها شامل:

• وضعیت پناهندگی (Refugee status): در صورتی که ثابت شود که پناهجویی از ترس تحت تعقیب بودن و دستگیری به خاطر مذهب، نژاد، ملیت و یا عضویت در گروه های اجتماعی- سیاسی خاص از کشورش گریخته باشد و در ضمن در کشورش نیز هیچ حمایتی نداشته باشید. در این صورت احتمالا به او در ایتالیا وضعیت پناهندگی اعطاء می شود.
• حفاظت ثانوی (Subsidiary protection): اگر پناهجویی به خاطر ریسک آسیب جدی نتواند به کشور خودش برگردد اما واجد شرایط پناهندگی نباشد، در آن صورت به او وضعیت حفاظت ثانوی داده می شود.

روند پناهندگی در ایتالیا

به گزارش help.unhcr پناهجویی که خود را به هر طریقی چه قانونی و چه غیرقانونی به کشور ایتالیا رسانده است، به محض رسیدن به خاک این کشور باید به یک مرکز پلیس استانی (Questura)  یا مرکز پلیس مرزی مراجعه کرده و درخواست پناهندگی خود را ثبت نماید. همچنین اگر از قبل در ایتالیاست بایستی درخواستش را در اداره مهاجرت (Ufficio immigrazione) نزدیکترین مرکز پلیس استانی به ثبت برساند. متقاضی باید بدین منظور، دو مصاحبه را انجام دهد که بدین صورت می باشد:

بررسی درخواست پناهجو در ایتالیا معمولا در حدود 9 ماه به طول می انجامد. نهایتا این درخواست می تواند مورد قبول، رد و یا حالت سومی موسوم به وضعیت حمایتی گردد. وضعیت حمایتی عبارت است از حالتی که درخواست متقاضی رد شده باشد ولی دولت بنا به دلایلی بشر دوستانه (مانند این که متقاضی شرایط سنی یا جسمی خاصی دارد) یا به دلایلی تحمیلی (مانند آن که متقاضی در معرض خطر جدی باشد) به آن فرد پناهندگی غیر دائم می دهد. اگر درخواست متقاضی رد شود، وی می تواند ظرف مهلت قانونی، تقاضای تجدید نظر نماید که لازم است برای این مرحله، مدارک بیشتر و موجه تری را ارائه نماید.

اخذ مجور اقامت بلندمدت از طریق پناهندگی در ایتالیا

از جمله حقوقی که پناهندگان در ایتالیا دارند امکان دسترسی آنها به مجوز اقامت و حتی تابعیت ایتالیایی است. طبق قوانین این کشور، اگر مهاجر یا پناهنده ای با permesso یا همان مجوز اقامت معتبری و به طور پیوسته ای 5 سال در این کشور زندگی کند در آن صورت او می توان برای اخذ مجوز بلند مدت اتحادیه اروپایی (EU) یا به زبان ایتالیایی Permesso di Soggiorno UE per Soggiornanti di Lungo Periodo دست یابد و در ادامه نیز از مزایای بالقوه اش بهره مند شود.

مهاجرت قانونی بجای پناهندگی به ایتالیا

هنگامی که در میان مردم عامی بحث از مهاجرت می شود، معمولا ذهن افراد به مهاجرت از طریق پناهندگی سوق می یابد در صورتی که برای ورود به کشور ایتالیا با هزینه بسیار پایین از طریق ویزای تحصیلی ایتالیا و همچنین تحصیل در ایتالیا به همراه بورسیه تحصیلی ایتالیا وجود دارد. از مجموع آن چه درباره پناهندگی در ایتالیا گفتیم، به خوبی روشن است که اصل پناهندگی در درجه اول و پناهندگی به ایتالیا در درجه دوم، تصمیمی بسیار نادرست است.

هیچ تضمینی برای سالم رسیدن به مقصد وجود ندارد و در مرحله بعد، هیچ تضمینی برای پذیرفتن درخواست پناهندگی و اعطای تابعیت از سوی آن دولت وجود ندارد. به فرض توفیق در هر 2 مرحله قبلی، زندگی جدید او همواره با تبعات و حاشیه های حقوقی و اجتماعی خاصی همراه خواهد بود که به هیچ روی، دوست داشتنی و مطلوب نخواهد بود. بنابراین گرچه پناهندگی، یکی از 6 راه مهاجرت است ولی بدترین آن ها است که فرآیندی طولانی و خطرناک می باشد. راه های اقامت قانونی ایتالیا عبارتند از:

• مهاجرت تحصیلی
• مهاجرت کاری
• از طریق ازدواج
• اقامت از پس از تحصیل در ایتالیا
• سرمایه گذاری و ثبت شرکت

در مقاله فوق بر آن شده ایم که اطلاعاتی در باب پناهندگی در کشور ایتالیا و شرایط پناهندگی را در اختیار متقاضیان قرار دهیم. موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت از سایر موسسات معتبر حقوقی در باب مهاجرت و اخذ اقامت و تابعیت می باشد که هیچ گونه خدماتی در باب روند غیر قانونی به خصوص پناهندگی ارائه نمی دهد.

سوالات پرتکرار در خصوص پناهندگی در ایتالیا

متقاضیان پناهندگی در ایتالیا باید پیش از اقدام موارد زیر را مورد توجه قرار دهند:

1. چه کسانی می توانند اعلام پناهندگی کنند؟ به هر فردی که امنیت جانی و مالی در کشور خود نداشته باشد، فرصت پناهندگی داده خواهد شد.
2. چه کسانی می توانند در ایتالیا اعلام پناهندگی کنند؟ همه افرادی که دارای شرایط درخواست پناهندگی در ایتالیا باشند و به صورت قانونی وارد این کشور شده اند.
3. آیا اعلام پناهندگی در کشور ایتالیا ممکن است؟ در حال حاضر قوانین ایتالیا تغییر کرده است و امکان اعلام پناهندگی در این کشور وجود ندارد.
4. مهاجرت از طریق پناهندگی در ایتالیا چه مدت به طول خواهد انجامید؟ هیچ تضمینی در خصوص این موضوع وجود ندارد و پروسه پذیرش پرونده ممکن است تا 2 سال به طول بیانجامد.
5. شانس مهاجرت از طریق پناهندگی در ایتالیا چه میزان است؟ در حال حاضر هیچ شانسی برای ورود به ایتالیا از طریق پناهندگی وجود ندارد و این عمل بر خلاف قوانین داخلی این کشور است.